de voetbalcoach als voorbeeld?
Binnenkort verzorg ik een tweedaagse training over coachend leiding geven. Ik hoop dat er zich onder de deelnemers
geen voetballiefhebbers bevinden, want het zal toch niet zo zijn dat zij langs de lijn lopende coaches die vol adrenaline
heen- en weer lopend aanwijzingen schreeuwen als voorbeeld beschouwen. In dat geval kan ik mijn programma helemaal
omgooien.
Coachen heeft volgens mij juist erg veel te maken met risico nemen. Laat ik dat verduidelijken met een voorbeeld.
Soms sta ik achter een schildersdoek. Telkens weer is er zo’n moment dat je weet dat wat je hebt gemaakt (nog) niet klopt.
Soms is dat moeilijk om toe te geven. Ben je uren bezig geweest en toch ontbreekt er iets of moet er iets weggeveegd.
Kill your darlings. Zonder die worsteling kan het niet. Het is niet anders. Iedereen die dit leest kent dit fenomeen van het
even niet weten ongetwijfeld vanuit eigen ervaring. Of het nu gaat om het vormgeven van een project, het concretiseren
van een idee, het schrijven van een artikel, ja zo kan ik nog talloze voorbeelden opsommen. Het gaat er in de kern om,
dat je accepteert dat niet weten onderdeel uitmaakt van een proces om ergens te komen waarvan je weet dat je het weet.
Anders gezegd: niet weten hoort erbij.
Wat heeft dit te maken met coachend leidinggeven?
Niet weten doet een beroep op creativiteit, tot het inslaan van andere paden. Eigenlijk leer je vooral als je het niet meer weet.
Stel dat een gesprek ontspoort. Ik voel dat mijn gesprekspartner ontevreden is over het verloop. Ik weet het even niet meer.
Op dat moment kan ik twee dingen doen. Doen alsof mijn neus bloedt en doorgaan op de ingeslagen weg. Ga door op je eigen
weg en je wordt nooit ingehaald. Het risico is wel dat ik de ander kwijtraak. De andere mogelijkheid is uitspreken wat me opvalt. Hardop reflecteren, in vaktermen. Het effect van deze interventie is dat het verbinding herstelt en voor opluchting zorgt.
Natuurlijk is dat niet altijd even gemakkelijk. Ik kan wel twintig redenen noemen om het vooral niet te doen. Mijn kwelduiveltjes – ´dit is niet het geschikte moment, wat denkt zij wel, hier zit hij niet op te wachten´ – zorgen voor vermijdingsgedrag.
Mijn angst is ten diepste natuurlijk, dat door het uitspreken van dat we me bezighoudt, het gesprek escaleert. Het tegendeel is
waar, zo is mijn stellige overtuiging. Niet benoemen, doorgaan op de ingeslagen weg, zorgt niet alleen dat de ander afdwaalt.
Zelf raak je ook de weg kwijt, omdat je eigen gedachten je in beslag nemen. Met als resultaat dat de essentie wordt vermeden.
De remedie? Neem je gedachten serieus, volg je intuïtie en (je) maak(t) contact.